قتل‌عام خوجالی

قتل‌عام خوجالی، لکه ننگی در تاریخ جهان

کشتار مسلمانان آذربایجانی در خوجالی قره‌باغ در بیست و ششم فوریه سال 1992 توسط نظامیان ارمنستان، در حالی وارد بیست و پنجمین سالگرد خود می شود که هنوز هیچ یک از عاملان آن محاکمه نشده اند.

قتل‌عام خوجالی، لکه ننگی در تاریخ جهان

واقعه قتل‌عام خوجالی؛ کشتار مسلمانان آذربایجانی در منطقه قره‌باغ در بیست و ششم فوریه سال 1992 توسط نظامیان ارمنستان که طی آن 613 نفر از جمله 106 زن، 70 سالمند و 63 کودک کشته شدند، در حالی وارد بیست و پنجمین سالگرد خود می شود که هنوز هیچ یک از عاملان آن محاکمه نشده اند.

نظامیان و شبه نظامیان ارمنی که فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و نبودن نیروی نظامی منسجم و سازمان یافته آذربایجان را فرصت مناسبی برای اشغال منطقه مورد مناقشه قره‌باغ می دیدند، از اواخر سال 1991 شهر استراتژیک خوجالی که تنها فرودگاه منطقه نیز در آن قرار داشت را به محاصره خود درآوردند. نیروهای ارمنی که هر روز حلقه محاصره را تنگ تر می کردند، در شب بیست و پنجم فوریه 1992 از 3 جهت به شهر خوجالی حمله کردند.

قتل‌عام گسترده ای که شب هنگام نظامیان ارمنی انجام داده بودند، با فرا رسیدن روز و روشن شدن هوا در 26 فوریه و آشکار شدن ابعاد آن، مانند لکه ننگی در تاریخ بشریت نقش بست. کشتن دسته جمعی مردم عادی، کندن پوست قربانیان، بریدن سر شهروندان، شکنجه زنان باردار و کشتن جنین ها و اعمال شنیع بسیار دیگری با فیلم ها، عکس ها و خاطرات شاهدان زنده آن واقعه با حروف خونین بر روی صفحه تاریخ نوشته شد.

برخی گزارش ها از حمایت تیپ 366 زرهی ارتش شوروی سابق که آن زمان در خان‌کندی مستقر بود، از این قتل‌عام خبر می دهند. بر اساس گزارش دادستان نظامی جمهوری آذربایجان دست‌کم 18 تن از افسران و سربازان تیپ 366 زرهی به شکل مستقیم در قتل‌عام خوجالی شرکت داشته اند.

سرژ سرکیسیان، رئیس جمهور ارمنستان که در آن دوره وزیر دفاع این کشور بود؛ در مصاحبه با روزنامه انگلیسی «توماس د وال» در این باره گفته است که “پیش از واقعه خوجالی آذربایجانی‌ها فکر می کردند که ارمنی‌ها به مردم عادی آسیبی نخواهند رساند. ما این ذهنیت را از بین بردیم“.

این گونه اظهار نظرها نشان دهنده این است که حکومت ارمنستان به شکل آگاهانه دست به این قتل‌عام زده است.

جمهوری آذربایجان خواهان مجازات عاملان قتل‌عام خوجالی در چارچوب کنوانسیون های ژنو 1949، كنوانسيون منع و مجازات جرم نسل‌كشی، کنوانسیون منع شكنجه و ديگر رفتارها يا مجازات های بی رحمانه، غير انسانی يا اهانت آميز، ﻣﯾﺛﺎق ﺑﯾن اﻟﻣﻟﻟﯽ ﺣﻘوق ﻣدﻧﯽ و ﺳﯾﺎﺳﯽ، کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل متحد و دیگر معاهده های بین المللی در رابطه با نسل‌کشی و قتل عام است.

تا امروز پارلمان 15 کشور و 16 ایالت آمریکا؛ وقایع خوجالی را به عنوان نسل‌کشی شناسایی کرده اند.