شهر و دیار آزربایجان جنوبی (نقل از نشریه راه نو – ارگان اطلاع رسانی تشکیلات راه ملی آزربایجان جنوبی – شماره ۶ – اردیبهشت ۱۳۹۶)
اوچ نوا (اشنویه)
اوچ نووا ( اشنویه) واقع در۴۵ درجه و ۷ دقیقه طول شرقی ، ۳۷ درجه و ۳ دقیقه عرض شمال در ارتفاع ۱۵۰۰ متری در ۱۴۰ کیلومتری جنوب شرقی اورمیه ( از طریق جاده بینالمللی) واقع است. ناحیه اوچ نووا ( اشنویه) دارای دو بخش کوهستانی و جلگهای است آب و هوای آن در بلندیها که در شمال قرار دارد سرد و کوهستانی و در جلگهای که در جنوب شهر گسترده است معتدل است.
آب این شهر از رودخانه اوچ نووا ( اشنویه) و چشمهسارها تأمین میگردد. اوچ نووا ( اشنویه) ناحیهای کشاورزی و دامداری است و از مهمترین فرآوردههای آن غلات، حبوبات، توتون، انگور ، گردو، بادام و لبنیات را میتوان برشمرد.
اوچ نووا ( اشنویه) سابقهی تاریخی دیرینهای دارد و پیش از آمدن آریاییها به (زندان ملل غیر فارس )ایران مسکن اقوامی چون لولوبیان، هوریان، آشوریان و اورارتوها بوده است. در اطراف این شهر بقایای آثار و کتیبههای بسیار قدیمی به چشم میخورد. .
اوچ نووا ( اشنویه) از نظر سیاحان، مورخان، کتابها و نویسندگان :
البلدان یاقوت حموی !
یاقوت حموی سیاح ،مورخ و جهانگرد معروف عرب در سال ۶۱۷ هجری قمری در سفر تبریز از اوچ نووا ( اشنویه) دیدن کرده و درباره این شهر مینویسد: « بلدهای است در یکی از حدود آذربایجان، در سمت اربیل و تا اورمیه دو روز راه است تا اربیل ۵ فرسخ فاصله دارد باغات بسیار دارد و گلابی آن نهایت ممتاز و به جمیع نواحی نزدیک آن میرود.
عیبی که در این بلد است این است که خانههای آن خراب است. در سفر تبریز از این شهر گذشتم و آنرا تماشا کردم . جمعی از فضلاء به این شهر منسوبند.»
اصطخری !
ابوالاسحاق ابراهیم ابن محمد اصطخری جغرافیدان معروف که در قرن چهارم هجری در دوره خلفاء عباسی میزیسته است در کتاب المسالک و الممالک که در سال ۶۵۰ هجری قمری تألیف نموده بعداز تعریف شهرهای اورمیه ، مراغه و اردبیل در مورد اوچ نووا ( اشنویه) مینویسد: «مراغه و اورمیه شهرهای بزرگ در کنار رودخانه صوفی چای هستند و شهرهای میانه، داخرقان، خوی، سلماس ، مرند، تبریز، برزند، موقان، جابروان و اشنه شهرهای کوچکتری از این دو شهر هستند.»
معجمالاعلام شرق و غرب !
اب فردینال توسل مسیحی درباره اوچ نووا ( اشنویه) مینویسد: « شهری است در آذربایجان غربی که در جنوب اورمیه واقع شده است. آثار تاریخی که در اوچ نووا ( اشنویه) موجود است این شهر را از توصیف بینیاز کرده است.»
جمعیت اوچ نووا ( اشنویه)!
جمعیت این شهرستان طبق سرشماری سال ۱۳۹۰ برابر با ۷۰۰۳۰ نفر بودهاست. با برنامه ریزی و هدایت رژیمهای پهلوی و جمهوری ملایان دموگرافی شهر دچار تحول بنیادین شده که در زیر با استناد به مدارک مستند مختصر به آن اشاره میکنیم:
مراحل کوچ کوردها به آذربایجان با اهداف دراز مدت در چند مرحله انجام شده است.
١–در سال ۱۳۵۴ توافق معروف به الجزایر میان رژیم شاه و صدام حسین اتفاق افتاد ،در این تفاهم نامه مقرر گردیده تا در حدود ۳۰۰ هزار نفر از کردهای عراق به آذربایجان غربی کوچانده شوند.
۲– بر اساس یک بیانیه منتشر شده، به تاریخ ۱۰ مه ۱۹۸۰/ ۲۰ اردیبهشت ۱۳۵۹ از سوی عراقیان اخراجی که در مقابل سفارت تونس در تهران متحصن شده بودند، تنها در چند ماه بیش از ۳۳هزار نفر شامل، بازرگانان، دانشجویان، کارمندان دولت، پزشکان، مهندسان و خانوادههای آنان از عراق اخراج شدهاند. در این بیانیه تاکید شده که برخلاف ادعاهای حکومت عراق اخراج شدگان عراقی بوده و نیاکانشان نیز عراقی بودهاند. دولت عراق افراد اخراجی را خارجیان و مهاجران غیرقانونی نامیده بود.
رقم ۳۳ هزار اخراجی از عراق تنها طی چند ماه ممکن است در ابتدا اغراق آمیز به نظر برسد، ولی خود عراقیها هم کم و بیش این ارقام را تایید کرده بودند. بر اساس گزارش محرمانه سفارت بریتانیا در بغداد، درست یک ماه قبل از تحصن عراقیهای اخراجی در تهران، نعیم حداد عضو شورای فرماندهی و معاون نخست وزیر عراق در پاسخ به خبرنگار واشنگتن پست گفته بود که تا آن زمان پنج هزار نفر از عراق اخراج شدهاند و بیست هزار نفر دیگر هم آماده اخراج هستند.
بر اساس بیانیه، عراقیهای متحصن هنگام اخراج این افراد، اوراق شناسایی، داراییهای نقدی و املاک آنان را دولت عراق مصادره کرده بود، با این همه شماری از این عده موفق به مخفی کردن اوراق شناسایی خود شدهاند که نشانگر تابعیت و ملیت عراقی آنان است.
٣– کیسینجر، مشاور امنیت ملی آمریکا در دولت نیسکون به ریچارد هلمز، سفیر آمریکا در تهران: « طی سال های ۱۹۷۵ تا ۱۹۷۹ شاه بصورت سختگیرانه ای مفاد معاهده ی الجزایر در خصوص کردها را اجرا و عملی کرد. وی گروههای آواره کُرد را در گروه های چند ده و چند صد نفری در مناطق عمدتاً غیر کُردنشین ایران(آذربایجان غربی ) اسکان داد و ساواک و دیگر نیروهای امنیتی به شدت مانع از هر گونه فعالیت و تحرک پیشمرگان و کادر رهبری سیاسی حزب در ایران( زندان ملل غیرفارس) می شدند. اما وقوع انقلاب اسلامی و در فاصله بسیار کوتاهی وقوع ناآرامی ها در کردستان ایران ( زندان ملل غیرفارس) تبدیل به بهانه ای شد تا اعضای قیاده موقت (کادر رهبری جانشین ملامصطفی بارزانی) از شورای انقلاب بخواهند تا با مسلح شدن و سازماندهی مجدد آنها جهت آرام کردن شمال غرب و غرب ایران( زندان ملل غیرفارس) موافقت کند.»
٤–صادق زیبا کلام استاد دانشگاه تهران و از نظریه پردازان گروههای نزدیک به جریان اکبر هاشمی رفسجانی در مقاله ای در سایت خبرآنلاین اعلام کرده است که حکومت شاه بیش از ۳۰۰ هزار نفر از اکراد عراقی را در ایران (بخصوص آذربایجان غربی) اسکان داده است .
در بخشی ار مقاله صادق زیبا کلام آمده است: «در سال ۱۳۵۴ که توافق معروف به الجزایر میان رژیم شاه و صدام حسین منعقد گردید و حالت آتش بس میان تهران و بغداد ایجاد شد، رژیم شاه از حمایت های کردهای عراق علیه صدام دست کشید و متقابلا صدام هم به حمایت از مخالفین رژیم شاه پایان داد. نزدیک به ۳۰۰۰۰۰ تن از کردهای عراقی ظرف یکی دو سال به ایران پناهنده شدند. رژیم شاه آنها را در کردان کرج و سایر شهرهای کشور جا داد. این ۳۰۰۰۰۰ کرد ظرف ۳۰ سال بعدی در ایران زندگی کردند. در ایران( زندان ملل غیرفارس) به مدرسه رفتند، به دانشگاه رفتند، ازدواج کردند و ایرانی شدند.»
علاوه بر آمارهای رسمی در طول جنگ با عراق نیز صدها هزار کرد عراقی و عشیره بارزانی به تدریج توسط رژیم حاکم بر تهران در استان آذربایجان غربی اسکان داده شدهاند تا به مرور زمان بافت جمعیتی منطقه را دستخوش تغییرات عمدهای نمایند که امروزه به صورت بارزی شاهد بروز آثار عملی این اِسکان های هدفمند که بر علیه ملت ترک آزربایجان جنوبی تدارک دیده شده بودند ، هستیم .